donderdag 21 januari 2016

Low Carbohydrate Diet ? - Mijn gedachtes over mijn sport en dieet

In een van mijn eerste blogpost had ik gemeld dat ik minder koolhydraten probeer te eten. In deze post hoop ik uit te leggen waarom en wat mijn gedachtes hierover zijn.

Ik ben al meer dan een jaar soort van af en aan bezig om uit te vogelen wat een gezonde levensstijl inhoud. Dit is best lastig, aangezien er heel veel tegenstrijdige informatie beschikbaar is over wat wel en niet gezond zou zijn. Natuurlijk heb je de standaard boodschappen van : eet veel groente en fruit, drink met mate, beweeg elke dag X aantal minuten etc. Maar ik ben dan weer dwars en wil weten waarom is het goed voor me en dat is een vraag ik die bijna eindeloos kan blijven stellen. 

Voorbeeld: eet X gram groentes per dag
Waarom zoveel groentes per dag eten?: 
> Daar zitten goede vitames en vezels in.
Waarom zijn vitamines en vezels goed voor je?
> Vitamines zijn nodig voor processen in het lichaam die je gezond houden.
> Vezels zijn goed voor de spijsvertering.
Waarom heb ik vezels nodig als mijn spijsvertering al goed is?
> Uhh......, ze zijn lekker ?
Kan ik vitamines alleen uit groentes halen?
> Nee, ook uit fruit en dierlijke producten. Verder zijn veel vitamines ook verkrijgbaar als voedingssupplementen. 
Waarom moet ik dan groentes eten als ik dezelfde vitamines ook in andere dingen kan vinden?
> Uhh...., ze zijn lekker ?

Met dit voorbeeld probeer ik duidelijk te maken dat de boodschap die we zo veel horen niet 100% waterdicht is en dat er niet 1 gouden standaard is wat betreft gezondheid. Er zijn vele opties en naar mijn idee is het aan de persoon zelf om te beslissen wat werkt of wat niet werk voor hem/haar.

Dus wat werkt dan voor mij? Dan is eerst de vraag: hoe denk ik dat ik het meest gezond ben? Welke dingen wil ik kunnen doen met mijn lichaam en in welke staat wil ik dat het verkeerd?
- Ik wil graag goed kunnen fietsen in een redelijk tempo in Nederland, zonder dat ik daardoor mijzelf compleet uitput.  (conditie)
- Ik wil graag een hoge trap op komen, in een redelijk tempo, zonder buiten adem boven te komen. (conditie)
- Ik wil graag een zware rugtas kunnen dragen, zonder dat mijn rug hieronder bezwijkt (kracht)
- Ik wil graag zware dingen kunnen dragen, rond 15 kg of zwaarder (Ranzijn vulwerk :p) of een flinke boodschappentas (kracht)
- Ik wil graag de hele dag door energie werken voor lichamelijke of geestelijke/mentale inspanningen (concentratie en energie)
- Ik wil graag hetzelfde postuur houden dat ik nu heb, dus niet supergespierd of ongespierd.
- Ik wil graag mijn hoeveelheid lichaamsvet beperken, zodat ik mijn kleding blijf passen :p. 
- Ik wil graag lenig en flexibel zijn, dus met goede gewrichten 

Dus met deze verlangens voor mijn lichaam, welke levensstijl kan dit bewerkstelligen? Ten eerste, als ik iets van conditie en kracht wil hebben, dan moet ik echt gaan sporten. Verder zijn dingen als dieet en slaappatronen belangrijk. Mogelijk van belang zijn dingen als ademhaling en ontspanning.
Dus ik begon met sport: welke sport past bij mij.
- Sportschool: ik kan gaan wanneer ik wil, de apparatuur is beschikbaar. Helaas ook echt supersaai om te doen, ik moet er wel een tijdje doorbrengen (1 uur of meer) om het de reis waard te maken, graag ga ik als het rustig is en mijn gewensde apparatuur niet bezet is. Etc. Genoeg redenen voor mij om iets anders te zoeken.
- Zwemmen: lekker makkelijk, alleen een zwembad nodig. Ik heb al een solide techniek van mijn tijd in wedstrijdzwemmen. Ben wel afhankelijk van de openingstijden van het zwembad (de Bever is alleen in de zomer open en de Hoornse vaart heeft ook niet altijd alle baden open voor vrijzwemmen), en baantjestrekkers hebben vaak 1 of 2 baantjes met 6 tot 10 mensen die allemaal een ander tempo hebben. En dan is er weer het op en neer reizen. Opnieuw niet echt mijn ding. 
* Zie de duidelijke trend in mij niet willen sporten met andere mensen :p. Wat kan ik dan helemaal zelf doen, waarbij ik niet hoef te reizen, wat ik kan doen wanneer ik wil, zonder dat mensen in de weg zitten?
- Bodyweight exercises; oefeningen waarbij je jouw eigen lichaamsgewicht gebruikt als, nou, gewicht. Denk aan dingen als opdrukken, sit-ups, squats etc. Daar heb je niet veel materiaal voor nodig (eigenlijk niets, maar sommige dingen zijn wel handig) en kan je zo moeilijk (of makkelijk) maken als je zelf wilt.
Een paar punten om op te letten: 
- De oefeningen moeten in goede vorm worden gedaan (op de juiste manier), anders kan je jezelf mogelijk blesseren.
- Het effect van de training hangt af van hoe je het trainingsschema inricht. Een paar superzware reps achter elkaar met veel rust en meerdere rondes zullen meer spiermassa en explosieve kracht geven, terwijl meer wat lichtere reps met minder rust ertussen juist conditie en uithoudingsvermogen van spieren zullen verhogen (daar ga ik dus voor). 
- Om sowieso je spieren te onderhouden heb je genoeg energie en vooral eiwit nodig in je dieet, om herstel van de spieren mogelijk te maken. 

Dus dat ben ik nu aan het doen: body weight exercises. Bijna elke dag doe ik (nu in Amerika 's ochtends voor het ontbijt) 12 tot 20 minuten aan oefeningen. Ik heb 3 trainingsschema's die ik 3 dagen achter elkaar doe, daarna neem ik een dag rust en begin ik weer van voor af aan. En na afloop van het sporten besteed ik 10 - 12 minuten aan het rekken van de spieren die ik heb gebruikt. 
Voorbeeld trainingsschema: 
Dag 1: High Intensity Interval Training (voor conditie) of 100 burpees zo snel mogelijk
- 12 x 50 seconden intensief sporten, 10 seconden rust.
Dag 2: 5 sets van oefeningen, waaronder 2x 85 seconden burpees of single unders (touwtje springen :p), 2 x 3 sets van push ups en squats, en 30 tot 60 seconden een plank houding. 
Dag 3: 6 sets van oefeningen, zelfde als dag 2, maar nu 3 x 3 sets van pike push ups, sit ups, en dips.
Met dit trainingsschema probeer ik al mijn spieren aan bod te laten komen, dus niet alleen armen, benen, buikspieren, maar ook schouders, rug etc. Dit gaat vrij snel als je niet met een gewicht werkt, maar als je het hele lichaam gebruikt. 
Nu ik in LA ben, ga ik ook vaak op de fiets naar het lab. Nu is de heenweg heuvelafwaards, maar de weg terug, ha, natuurlijk niet ;). Verder zit ik in het lab op de 6 verdieping (1 is de begaande grond), dus ga ik regelmatig 5 trappen op en af als ik ga lunchen bijvoorbeeld of even pauze neem.

Dus sport zit denk ik wel goed zo. Ik merk langzaam aan dat ik overal beter in wordt, dus dat is ook een goed teken voor mij. 

Wat betreft dieet (ik bedoel hiermee gewoon 'de dingen die ik eet'), daar had ik wat meer moeite mee. Ik wil, als wetenschappelijk opgeleid persoon, graag iets waarvan de biologische basis overeenkomt met wat ik heb geleerd over het lichaam en dat ook aangetoond is om de gezondheid te bevorderen. Ik zie dat op 2 manieren. Aan een kant zoek ik iets dat de gezondheid van mijn lichaam in stand houd (een compleet dieet, waarbij ik niet veel voedingsupplementen nodig heb) en aan de andere kant wil ik graag weten welke producten schadelijk zijn (en natuurlijk in welke mate ze schadelijk zijn), zodat ik die kan vermijden. 
Ik hoorde van mijn moeder over haar collega op het Regius college, die zich met dezelfde dingen bezig hield: intensieve sporter en met een bewuste keuze van een paleodieet. Dus met hem heb ik contact opgenomen met de vraag waarom hij had gekozen voor een paleodieet. Hij raadde me een boek aan, om mee te beginnen, genaamd 'Good calories, bad calories', geschreven door Gary Taubes. Dit is een wetenschappelijke investigator (dus geen wetenschapper) die de kwestie van dieet en vooral de communicatie hierover in onze samenleving en in de wetenschap heeft onderzocht in de laatste 100 jaar ongeveer. Zijn focus ligt vooral op dingen als vet, cholesterol, en suiker in het westerse dieet, de algemene gedachtes en ideeen hierover en welk wetenschappelijk onderzoek daar achter lag. Nu probeert hij meerdere standpunten te bespreken, maar zijn focus ligt vooral op het standpunt dat koolhydraten, voornamelijk verwerkte koolhydraten, aan de grondslag liggen van de meeste westerse ziektes, zoals diabetes type II (oudersdoms suikerziekte), obesitas, hart en vaatziekten, kanker etc.

Ik zal een aantal van zijn argumenten geven (als in de argumenten die hij bespreekt) die dit standpunt ondersteunen en wat ik hierover heb geleerd tijdens mijn studie (gemarkeerd met een 'o'):
- Westerse ziektes zijn te vatten onder 1 noemer door te zeggen dat het verstoringen zijn van het metabolisme, en dat ze dus ook 1 oorzaak hebben, maar dat patienten in meerdere of mindere maten last hebben van verschillende symptomen.
o Het metabool syndroom (metabolic syndrome/syndrome X) is een officiele diagnose, waaronder symptomen vallen zoals verhoogde bloedsuiker, insulineresistentie (je lichaam reageert minder goed op insuline in het bloed), overgewicht/obesitas, verhoogde bloeddruk. Deze symptomen komen in verschillende combinaties voor in diabetes type II, obesitas en hart- en vaatziektes. Dit wijst erop dat deze ziektes eenzelfde oorzaak hebben.
- Uit de ontwikkeling van het westerse dieet is te zien dat er vele maten hogere hoeveelheden verwerkte suikers worden gegeten dan 50 jaar geleden of een eeuw geleden en daarmee ook het aantal patienten dat lijdt aan westerse ziektes. Als dit dieet wordt overgenomen door andere bevolkingsgroepen, dan stijgt het aantal patienten met westerse ziektes tot vergelijkbare hoogtes (denk aan ontwikkelingslanden).
- Hieruit lijkt op te maken dat verwerkte suikers een oorzaak kunnen zijn, maar een andere theorie is dat de hoeveelheid vet en cholesterol in het dieet omhoog is gegaan. Onderzoeken die dit proberen aan te tonen als verantwoordelijk voor de stijging van westerse ziektes zijn niet overtuigend. Onderzoek naar verwerkte suiker is in veel mindere maten gedaan, omdat dat niet werd gezien als een mogelijke oorzaak (in de tijd waar Gary Taubes het over heeft).
o Zelf heb ik de literatuur nog niet bestudeerd in detail en dit zal ook redelijk wat tijd gaan kosten. Nu ben ik nog met een ander project bezig, maar ik ga hier zeker aandacht aan besteden.
- Het belangrijkste effect van suiker op het lichaam is dat insuline gemaakt wordt, een hormoon dat zorgt voor de opname van suiker uit het bloed, zodat de bloedsuikerspiegel constant blijft, maar ook voor de opslag van suiker in de lever, spieren en vetweefsel. Een ander effect van insuline is het aanzetten tot opslag van vet en de omzetting van suiker naar vet in het vetweefsel. De effecten van insuline kunnen worden samengevat als opslag van energie.
o Dit staat inderdaad zo in mijn boeken over fysiologie.
- Het eten van koolhydraatrijk voedsel geeft een hoge productie van insuline. Een langdurige hoge hoeveelheid insuline in het bloed zorgt ervoor dat cellen minder goed reageren op insuline, waardoor meer suiker in het bloed overblijft, waardoor meer insuline wordt gemaakt, waardoor cellen minder reageren etc. Dit is het probleem bij diabetes type II (oudersdoms suikerziekte). Het lichaam reageert niet meer op insuline dus de suikerspiegel is constant te hoog.
o Dit heb ik ook zo geleerd tijdens mijn studie.
- Een ander probleem van insuline resistentie is dat niet alle weefsels dit even snel krijgen. Spiercellen zijn eerder resistent dan lever en vetweefsel. Als resultaat: spierweefsel neemt minder suiker op, maar vet en lever juist meer, waardoor er meer opslag is van suiker in de vorm van vet, waardoor mensen te veel vet opslaan en overgewicht krijgen.
o Deze claim moet ik nog bevestigen.
- De verbranding van koolhydraten in de cellen vereist vaak zuurstof (aerobe verbranding als vakjargon). Tijdens deze vorm van verbranding ontstaat als bijproduct zuurstof radicalen. Dat zijn zuurstofmoleculen die schade aanricht aan de cel. Antioxidanten kunnen deze schade herstellen.
o Dit heb ik inderdaad ook zo geleerd.
- Er zijn theorien die zuurstof radicalen aanwijzen als een risicofactor voor kanker, aangezien een kankercel ontstaat doordat er veel schade aan het DNA is aangebracht. Verder zijn veel kankercellen afhankelijk van koolhydraten als hun bron van energie.
o Dit kan ik niet bevestigen, maar ik heb deze theorie inderdaad horen vallen tijdens mijn opleiding.

Hierboven staan allemaal effecten van koolhydraten/insuline op het lichaam. De redenatie die hieruit volgt is dus dat als je koolhydraten wegneemt deze problemen zijn opgelost.
- Zonder koolhydraten is er geen insuline.
- Zonder insuline geen constant signaal voor opslag van vet, dus geen overgewicht.
- Zonder insuline ook geen insuline resistentie en verhoogde bloedsuiker.
- Zonder koolhydraten dus ook minder schade aan cellen door verbranding van koolhydraten, dus minder kanker.

Een aantal andere feiten over het lichaam:
- Eiwitten kunnen worden omgezet naar suiker.
- Suiker is NIET de enige vorm van brandstof voor de hersenen (wat vaak wel wordt gezegd). Ook vet kan worden gebruikt, nadat dit is omgezet in de lever.
- Cholesterol in het eten is niet gelijk ook cholesterol in bloed. En het is niet zo makkelijk dat HDL/LDL cholesterol verhouding een risico is voor hart en vaatziektes.
- Hongergevoel wordt veroorzaakt door een lage hoeveelheid energie in het bloed (dus beschikbaar voor het lichaam). Als er weinig energie beschikbaar is, krijg je honger. Insuline zorgt voor opslag van koolhydraten en vet, dus het verlaagt de hoeveelheid energie in het bloed, waardoor je honger krijgt. (Terzijde, heb je wel eens gemerkt dat je meer honger krijgt als je begint te snoepen? Dat komt hierdoor.)
- Vetweefsel geeft een hormoon af (leptine) dat aangeeft dat er veel vet opgeslagen is en onderdrukt het hongergevoel. Als er genoeg vet is opgeslagen heb je dus minder honger. Natuurlijk is dit niet de enige factor die hongergevoel beinvloedt.

OK. Dit is zeker niet alle dingen die in het boek worden besproken of die ik erover weet. Als dit interessant lijkt, lees het boek dan :). Daar staat het in meer detail uitgelegd. Ik heb een samenvatting van het boek geschreven voor mezelf die ik bereid ben te delen, dus laat het weten als je daar interesse in hebt, dan zal ik die doorsturen.
LET WEL OP: Zoals ik het nu heb geillustreerd is slechts ter voorbeeld. De theorie is veel ingewikkelder dan dit, maar daar wil ik niet iedereen mee lastig vallen op dit moment. Als je daar interesse in hebt, ben ik blij om een Skype call daaraan te wijden :D.

Laat ik nu de relevante argumenten/overwegingen voor mij noemen:
- Ik wil lang en gezond kunnen leven. De grootste problemen in ouderdom zijn de westerse ziektes (diabetes type II, obesitas, hart en vaatziektes, kanker). Als die inderdaad door koolhydraten en de effecten van insuline worden veroorzaakt, dan lijkt de oplossing eenvoudig door minder koolhydraten te eten. Ik ben wel van het aanpakken van problemen bij hun oorzaak in plaats van het behandelen van symptomen. Ik heb zelf gezien tijdens het werken in de apotheek hoe veel medicijnen er gegeven worden aan patienten met deze ziektes, terwijl de oplossing zo eenvoudig lijkt.
- Op basis van de kennis die ik heb over het menselijk lichaam is er geen bezwaar tegen het minderen van de hoeveelheid koolhydraten die ik eet en tot zover lijken de theorien van het boek overeen te komen met wat ik heb geleerd. 
- Nu ik zelf mijn boodschappen doe en mijn eten klaarmaak zonder dat ik met andere mensen rekening hoef te houden, is het makkelijk om te kijken of het haalbaar is om minder koolhydraten te eten. Ik kan zo ook kijken wat de effecten zijn op mijn lichaam en hoe ik me voel.
- Het belangrijkste voor mij is dat ik me goed voel met hoe en wat ik eet. Niet alleen of iets lekker is, maar ook of ik me daarna energiek voel en of mijn lichaam het goed kan verteren. Er zijn een aantal dingen die ik nu veel ervaar waar ik graag een oplossing voor zou hebben (letterlijk in slaap vallen na de lunch tijdens lectures of het tijdens het lezen van artikelen) en de oplossing is misschien het aanpassen van mijn dieet.
- Voor mij is dit een goed moment om mijn dieet aan te passen. Ik ben niet zeer gehecht aan koolhydraatrijk eten en vind het ook leuk om nieuwe dingen te proberen. Ik zie het als een uitdaging :p.

Dus met dit in gedachte ben ik geleidelijk aan bezig om minder koolhydraten te eten. Ten eerste koop ik geen brood, rijst of aardappels (wel sweet potatoes, maar die wil ik binnenkort gaan vervangen door groentes als kale (boerenkool), sperziebonen etc.). Verder probeer ik minder te snoepen. Dat gaat makkelijk als je zelf geen snoepjes of koekjes koopt, maar op het lab willen mensen nog wel eens trakteren, dus daar ben ik nog niet perfect in :p. Ook koop ik producten waarvan ik weet wat ermee is gebeurd, dus zo dicht mogelijk bij de boer. Geen verwerkte vleesproducten, salades en dergelijke, of maaltijden uit de vriezer, maar hele groentes, fruit, vlees etc. Dan maak ik daar zelf wat lekkers van :).
Mijn grootste zwakte op dit moment is nog het snoepen, dus om dat onder handen te nemen ben ik bezig om mijn mindset over eten aan te passen. In plaats van dat ik elke keer gefrustreerd raak met mezelf elke keer dat ik een ongeoorloofde snack neem, herprogrameer ik de manier waarop ik eten zie: niet als iets lekkers of als afleiding, maar als brandstof, met de gedachte dat ik dus niet meer hoef te eten dan wat ik nodig heb om mijn energie op pijl te houden. Elke dag herhaal ik deze boodschap voor 5 minuten in mijn hoofd. En het lijkt goed te werken! Ik ben me bewuster van wanneer ik honger heb en wanneer ik gewoon zin heb om iets te eten (als afleiding voornamelijk). Deze aanpak is gebaseerd op het idee dat het onderbewuste deel van onze geest ons gedrag bepaald. Deze kan alleen geherprogrammeerd worden door bewuste handelingen uit te voeren die je als gewoonte wilt overnemen. Ook kan het met affirmations (het herhalen van een korte boodschap alsof het al zo is). Daardoor ga je onbewust handelen om deze boodschap een realiteit te maken. Dit is superkort het principe en het komt veel terug in personal development boeken en materiaal van Leo Gura.
Om dit alles echt meetbaar te maken, noteer ik de calorien, vet, eiwit, suiker hoeveelheden in mijn eten elke dag om te kijken hoe dit verandert in de loop van de tijd. Hierdoor heb ik meer inzicht in hoeveel ik daadwerkelijk eet en nodig heb qua energie op een dag. Dit is natuurlijk redelijk oppervlakkig, maar het is een manier voor mij om te meten wat ik eet en kan ik zien hoe deze waarden veranderen als ik mijn dieet aanpas.
Waar ik naartoe wil is dat ik alleen eet wat ik nodig heb, wanneer ik het nodig heb. Dus niet eten als ik daar gewoon zin in heb en als afleiding. Dit betekent niet een strak dieet van 1 slablaatje voor de lunch en mezelf uithongeren. In tegendeel: ik eet als ik honger heb en niet meer dan nodig. Dat is mijn doel.

Wil ik met deze blogpost zeggen dat dit de absolute waarheid is over dieet? Nee, maar dit is wat ik nu probeer. Zoals al eerder gezegd, wat qua dieet werkt voor iemand is totaal persoonlijk en afhankelijk van de gewensde levensstijl. Ik ben nu voor mezelf aan het experimenteren wat voor mij goed werkt. En misschien is dat wel mijn oude dieet of een heel ander dieet, maar dat weet ik pas als ik het probeer. Ik bepaal aan de hand van wat ik leer over het menselijk lichaam wat logischerwijs gezond is, zover ik dat kan, en natuurlijk aan wat voor mij goed voelt.

Dus voel je vrij om opties aan te dragen, maar wees bereid om ze te beargumenteren :p.

Dat was het weer voor deze special. Ze worden steeds langer zo. Wat dacht je ervan? Was het onderwerp interessant of niet? Weet je iets beters of is er iets dat je graag wilt zien in zo'n post? Laat het me weten, dan kan ik de volgende special nog interessanter maken (mogelijk).

Geen opmerkingen:

Een reactie posten